Medicatie en de interactie met voedsel

Het volgende wilde ik al lang een keertje beschrijven: Een overzicht van medicatie en de interactie met voedsel. Vaak staat dat wel verstopt in de bijlsuiter maar niet iedereen leest dat. Daarom nu een overzicht van verschillende medicaties met voedsel en drinken

Paracetamol en alcohol

Als je paracetamol (Tylenol) slikt na het drinken om een kater af te wenden, breng je jezelf misschien in gevaar. “In combinatie met alcohol loop je een verhoogd risico op levertoxiciteit”, zegt Jessica Nouhavandi, PharmD, co-CEO en medeoprichter van Honeybee Health in Culver City, Californië.

Dit risico is het grootst als je regelmatig drinkt en dagelijks acetaminofen gebruikt. Ze zegt dat je deze combinatie vooral moet vermijden als je meer dan drie alcoholische dranken per dag drinkt. Uit de laatste orthomoleculaire bijscholing weet ik inmiddels dat je je het beste kunt beperken tot 3 glazen alcohol verdeeld over de week. Dat is eigenlijk heel weinig en velen zullen zeggen ‘ongezellig’.

Dus houd het maar op het volgende: alle pijnstilling met alcohol gaat niet goed samen vanwege de belasting op de lever en als je klachten hebt is alcohol vermijden beter dan toch een paar glazen per week. Onthoud dat dit lang duurt voordat je het gaat zien in een bloedtest. Voordat bepaalde waarden zoals ALAT en ASAT (leverenzymen) omhoog gaan moet er wel wat gebeuren. Als het het echter zover is, is de lever zeker in een goede staat en moet relatief  veel reparatiewerk plaatsvinden.

Sommige antibiotica met zuivel

Mw. Nouhavandi zegt dat bepaalde antibiotica niet samen met melk, yoghurt of kaas moeten worden ingenomen. “Zuivelproducten binden zich aan het medicijn en verstoren de opname ervan in de bloedbaan”, zegt ze. Dit geldt voor fluoroquinolonen zoals ciprofloxacine (Cipro), levofloxacine (Levaquin), moxifloxacine (Avelox) en bepaalde tetracyclines. Vermijd het eten van dat schaaltje yoghurt of ijs ten minste twee uur voor en zes uur na het innemen van je antibiotica, adviseert Nouhavandi.
Antibiotica maakt probiotica ook ‘onschadelijk’ terwijl probiotica belangrijk is om de schade veroorzaakt door antibiotica aan de darmflora te repareren. Als je antibiotica slikt neem dan een veilige marge in acht. Neem je in de ochtend AB dan pas in de avond probiotica na het avondeten.

Calciumkanaalblokkers, statines niet samen met grapefruit

Calciumkanaalblokkers worden gebruikt voor hoge bloeddruk en angina pectoris. Van sommige, waaronder felodipine (Plendil) en nifedipine (Procardia, Adalat), is bekend dat ze een wisselwerking hebben met grapefruitsap. Dit gebeurt ook met statines die worden gebruikt voor een hoog cholesterolgehalte, zoals atorvastatine (Lipitor) en simvastatine (Zocor).

“Grapefruit bevat een stof die een veelvoorkomend medicijn-metaboliserend (verterend) enzym genaamd CYP3A4 remt. Als je veel sap drinkt of de vrucht eet, wordt dit enzym geremd en hoopt het medicijn zich op in je systeem, wat gevaarlijk kan zijn”, zegt Aaron Emmel, PharmD, oprichter van Pharmacy Tech Scholar in St. Augustine, Florida. Dit gebeurt niet bij andere citrusvruchten.

MAO-remmers en oude kaas

Als je een antidepressivum gebruikt dat een monoamine oxidase remmer (MAOI) is, zoals isocarboxazid (Marplan), fenelzine (Nardil), selegiline (Emsam) of tranylcypromine (Parnate), moet je letten op voedsel met veel tyramine in je dieet. Tyramine is een aminozuur dat betrokken is bij de bloeddrukregulatie.

“Deze combinatie kan een te hoge bloeddruk veroorzaken” zegt Emmel, verwijzend naar een plotselinge en ernstige stijging van de bloeddruk, volgens de Mayo Clinic. Voedingsmiddelen met een hoog tyraminegehalte zijn onder andere oude kazen, bepaalde soorten wijn, ingelegde haring, biergist en grote witte bonen. Dat gezegd hebbende, MAO-remmers worden niet zo vaak voorgeschreven als andere soorten antidepressiva (zoals selectieve serotonine heropnameremmers, of SSRI’s) en als je je zorgen maakt over deze interactie, praat dan met je arts over andere opties of zoek het middel op de site van https://farmacotherapeutischkompas.nl

Ziprasidone en tussendoortjes

Het antipsychotische geneesmiddel ziprasidone (Geodon) wordt gebruikt voor de behandeling van bipolaire stoornis en schizofrenie. Je moet het innemen met een maaltijd van minstens 500 calorieën. Uit een onderzoek blijkt dat het eten van een stevige snack of maaltijd de absorptie van het medicijn optimaliseert, zodat het zo efficiënt mogelijk kan werken. Een klein hapje heeft dus geen zin.

Medicijnen tegen hypothyreoïdie en koffie

Als bij jou hypothyreoïdie (een onderactieve schildklier) is vastgesteld, neem je waarschijnlijk levothyroxine (Synthroid) om je schildklierwaarden te herstellen. Op het etiket staat niet voor niets dat je dit ’s ochtends moet innemen met een buffer van 30 tot 60 minuten voordat je iets gaat eten.

“Er zijn ongeveer een dozijn verschillende doseringen die je arts kan voorschrijven. Dat komt omdat de dosering precies goed moet zijn voor een goede werking van je schildklier,” zegt Ashley Ellis, PharmD University of Tennessee Health Science Center. Voedsel kan de absorptie van het medicijn in je dunne darm blokkeren, waardoor je dosis wordt verlaagd op een manier die je schildklier beïnvloedt, legt ze uit. Helaas geldt dit ook voor koffie wat inhoudt dat je eigenlijk maar water kunt drinken om ervoor te zorgen dat het medicijn zo snel mogelijk in je dunne darm terecht komt om opgenomen te worden.

Spironolacton en Zoethout

Het diureticum spironolacton (Aldactone) wordt volgens MedlinePlus gebruikt om een laag kaliumgehalte en hartfalen te behandelen. Let op als u zoethoutthee, -snoep of -supplementen gebruikt. “Drop concurreert met dezelfde receptoren als spironolacton, waardoor het medicijn niet effectief is,” zegt Ellis. Ze raadt aan om zoethout in de vorm van voedsel of supplementen te vermijden als je deze waterpil gebruikt.

SSRI’s antidepressiva en alcohol

SSRI’s selectieve serotonine heropnameremmers worden ingezet als antidepressiva. Ze zorgen voor een basishoeveelheid serotonine in de hersenen en hebben daarmee een remmende invloed op angst en depressie. In combinatie met alcohol gebruiken kan dit tot ernstige problemen leiden. “Het risico van een combinatie met alcohol is een maag- of darmbloeding,” zegt Ellis.

Warfarine en Boerenkool

De bloedverdunner warfarine (Jantoven, Coumadin) behandelt bloedstolsels. Groenten zoals boerenkool en broccoli bevatten vitamine K1. Het probleem is dat “vitamine K teniet doet wat warfarine probeert te doen”, zegt Mitchell Howard, PharmD, klinisch assistent-professor aan de Universiteit van Toledo College of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences.

Als warfarine niet goed werkt, neemt het risico op een bloedstolsel toe. Je hoeft vitamine K niet te vermijden – dat is een veelgebruikte misvatting. Howard: “Je dieet moet consistent blijven. Als je meer producten eet vanwege het seizoen of plotseling stopt met het eten van veel groenten, kun je last krijgen van bijwerkingen zoals bloedstolsels of bloedingen. In dat geval kan je arts de dosis van je medicatie aanpassen. Met andere woorden, gebruik je medicatie verander dan niet ineens van eetgewoonten.

Metronidazol en Alcoho

Het medicijn metronidazol (Flagyl) wordt volgens de Mayo Clinic gebruikt om infecties te behandelen, waaronder de vaginale infectie bacteriële vaginose. Drink geen alcohol tijdens het gebruik, omdat het de alcoholstofwisseling verstoort. “Deze combinatie veroorzaakt ernstig braken,” zegt Ellis. Ze raadt aan om 48 uur te wachten na het stoppen met de medicatie voordat je dat glas wijn drinkt.

Slotwoord

Eigenlijk is elk medicijn in meer of minder mate een belasting voor de spijsvertering en in het bijzonder voor de lever. Het is synthetisch en moet worden afgebroken. Daar zijn mineralen en vitaminen voor nodig die hierdoor niet kunnen worden gebruikt voor de normale spijsvertering, spieropbouw en de onderhoud van het immuunsysteem. Medicatie is belangrijk bij een acute situatie, chronisch gebruik geeft problemen ergens anders in het lichaam waarvan dan weer moeilijk is vast te stellen of dit door de medicatie is gekomen. De lijsten met bijwerkingen zijn redelijk indrukwekkend en te vinden via https://farmacotherapeutischkompas.nl